25 czerwca 2018r. w siedzibie Podlaskiej Izby Rolniczej odbyło się spotkanie Przewodniczących Rad Powiatowych z Wicewojewodą Podlaskim- Janem Zabielskim, Wicedyrektor Wydziału Rolnictwa i Środowiska PUW Alicją Anuszkiewicz, Stefanem Krajewskim – Członek Zarządu Województwa Podlaskiego, Iwoną Krzyżanowską – z-ca Dyrektora Departamentu Rolnictwa i Obszarów Rybackich. Tematem rozmów było wystąpienia suszy na obszarze Polski. W chwili obecnej jest czwarty okres raportowania. Do upraw ujętych w drugim i trzecim okresie doszły uprawy takie jak: warzywa gruntowe, tytoń, rośliny strączkowe, rzepak a w niektórych gminach – kukurydza na ziarno i zielonkę. Susza dotknęła zboża jare i zboża ozime, krzewy i drzewa owocowe, truskawki oraz trawy na gruntach ornych i trwałe użytki zielone. Straty widoczne na polach kształtują się od 70 do 90 %. W województwie podlaskim uszkodzonych jest aż 92,5 % upraw. Z tego też względu w chwili obecnej najważniejsze jest szacowanie strat. Wycena musi nastąpić przed żniwami, które w tym roku są znacznie przyspieszone ze względu na szybszą wegetację roślin. Dlatego tak ważne jest powołanie w każdej gminie komisji oceniającej straty w gospodarstwach.
Wicewojewoda J. Zabielski poinformował na spotkaniu, iż aktualna sytuacja w zakresie powoływania komisji jest dynamiczna i na chwilę, kiedy odbywa się spotkanie w PIR komisje zostały powołane w 53 gminach. Wszystkie wnioski wójtów o powołanie komisji na bieżąco są rozpatrywane. W celu przyspieszenia składania wniosków o powołanie komisji wystosowano pisma do Wójtów, Burmistrzów i Prezydentów z prośbą o pilne składanie wniosków o powołanie komisji.
Pani Dyrektor A. Anuszkiewicz- zwróciła się do członków komisji z prośbą o informowanie rolników podczas dokonywania oględzin bezpośrednio w gospodarstwie rolnym o potrzebie zgłaszania do ARiMR wystąpienia siły wyższej i nadzwyczajnych okoliczności w przypadku wystąpienia niekorzystnych zjawisk atmosferycznych w rozmiarach stanowiących zagrożenie dalszego funkcjonowania gospodarstw rolnych lub niewywiązywania się z zobowiązań w sytuacji prowadzenia pakietów programów rolnśrodowiskowych, gospodarowania w niekorzystnych warunkach (ONW) lub zobowiązanie się rolnika do zwiększenia skali produkcji w wyniku realizacji PROW. Zwróciła również uwagę, aby w protokołach były zawarte powierzchnie spójne z powierzchniami wpisanymi we wnioskach obszarowych.
W wyniku poniesionych strat rolnicy mogą skorzystać z następującej pomocy:
- Dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych oraz poręczeń i gwarancji spłaty kredytów bakowych udzielonych na wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych,
- Pomocy przy opłacaniu bieżących składek na ubezpieczenie społeczne oraz regulowaniu zaległości z tego tytułu w formie odraczania terminu płatności składek i rozkładania ich na dogodne raty,
- Pomoc w spłacie czynszów dzierżawnych- rolnicy, którzy dzierżawią grunty od Skarbu Państwa, u których powstały straty, które spowodowała susza 2018, mogą ubiegać się o pomoc w spłacie czynszów dzierżawnych w KOWR-rze (czyli spadkobiercy Agencji Nieruchomości Rolnych).
Delegaci zwrócili uwagę Wojewodzie, iż rolnicy oczekują, przede wszystkim, na pomoc do każdego hektara, w postaci pieniędzy oraz dopłaty do produkcji. Warunkiem koniecznym do uzyskania pomocy będzie oszacowanie strat.
Podczas spotkania zaproponowano również powołanie stałych komisji – jednak zdaniem Wojewody nie zdają one egzaminu.
Delegaci apelowali również do wojewody, aby była jasna informacja, iż komisje powinny szacować trawy na gruntach ornych oraz TUZ.
Prezes Leszczyński zaproponował, aby Wojewoda, który posiada centrum kryzysowe zwołał na wtorek wszystkich wójtów, burmistrzów i PODR i polecił powołanie obowiązkowe komisje. Zdaniem Wojewody takie działanie wydłuży powoływanie komisji suszowych.
Na spotkaniu dyskutowano również na temat zwiększenia limitu zwrotu podatku akcyzowego w cenie paliwa rolniczego do 100l/ha. Zdaniem rolników należy doprecyzować proporcje dopłat do paliwa dla rolników posiadających produkcję zwierzęcą. W tych gospodarstwach olej napędowy wykorzystywany jest 360 dni w roku.
Padła również propozycja udzielenia rolnikom pomocy materialnej w formie wapna. Wapnowanie gleb przyczyni się do ograniczenia skutków suszy na kolejne lata. Ma na celu zmianę właściwości chemicznych, fizycznych i biologicznych gleby na dłuższy okres czasu. Jego wpływ nie ogranicza się do wzrostu plonów roślin w najbliższych latach po zabiegu, ale utrzymuje się także w dalszych latach. Dlatego też wapnowania nie możemy traktować jako nawożenia pod poszczególne rośliny, ale jako zabieg dla rotacji zmianowania, czy jakiegoś ogniwa tego zmianowania.
Obecny na spotkaniu Stefan Krajewski – Członek Zarządu Województwa Podlaskiego poinformował, iż na Sesji Sejmiku Podlaskiego ma być poparte stanowisko Podlaskiej Izby Rolniczej dotyczące suszy.
Po zakończeniu spotkania Podlaska Izba Rolnicza wystąpiła z pismem do Krajowej Rady Izb Rolniczych o dokonanie wszelkich możliwych działań zmierzających do wprowadzenia odszkodowań dla rolników, którzy ponieśli z tego tytułu straty w gospodarstwach proponując wypłacanie kwoty bazowej do hektara oraz dopłaty do produkcji np. zwierzęcej.
Podlaska Izba Rolnicza wystąpiła również do Wojewody o powołanie komisji państwowych.
W skład tych komisji powinni wejść pracownicy instytucji rządowych w tym min. Ośrodków Doradztwa Rolniczego, Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Okręgowych Stacji Chemiczno –Rolniczych.
Zdaniem Izby rozwiązanie to usprawni szacowania szkód.
